శ్రీ వేమన పద్య సారామృతము - వేమన పద్యాలు

  శ్రీ వేమన పద్య సారామృతము - ఓగు నోగు మెచ్చు నొనరంగ నజ్ఞాని

ఓగు నోగు మెచ్చు నొనరంగ నజ్ఞాని

భావమిచ్చి మెచ్చు పరమ లుబ్దు 

పంది బురదమెచ్చు పన్నీరు మెచ్చునా

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ !

అర్థం: మూఢుడు మూఢునే మెచ్చుకుంటాడు. అజ్ఞానిని పరమ లుబ్ధుడు కొనియాడుతాడు. పంది బురదని యిష్టపడుతుంది. కానీ, పన్నీటిని మెచ్చునా? అని భావం. 

  శ్రీ వేమన పద్య సారామృతము - గంగ పారుచుండు కదలని గతితోడ 

గంగ పారుచుండు కదలని గతితోడ 

మురికికాల్వ పారు మ్రోత తోడ 

దాత యోర్చిన ట్లధము   డోర్వగ లేడు

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థం: గంగ ప్రశాంతంగా ప్రవహించుతుంది. కుళ్ళు కాలువ గోల గోల చేస్తూ పరుగెడుతుంది. దాతకు గల ఓరిమి గుణం అధముడికి యెలా ఉంటుంది? అధముడు అధముడే, దాత దాతే.

  శ్రీ వేమన పద్య సారామృతము - కానివాని చేత కాసు వీనము లిచ్చి

కానివాని చేత కాసు వీనము లిచ్చి

వెంట దిరుగుటెల్ల వెర్రితనము

పిల్లిబట్టకోడి పిలిచిన పలుకునా

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ !

అర్థం: దరిద్రుడికి ఉన్న కాస్తా అప్పుయిచ్చి దాన్ని రాబట్టుకోవడానికి వాణ్ణి వెంబడించడం వెర్రితనం కాదా? పిల్లిని పట్టుకోవడానికి “బోబో” అని, కోడిని పిలిస్తే ఎలా ఉంటుంది? వ్యర్ధ ప్రయాస.

  శ్రీ వేమన పద్య సారామృతము - పిసినివాని యింట పీనుగు వెడలిన

పిసినివాని యింట పీనుగు వెడలిన

కట్ట కోలలకును కాసులిచ్చి

వెచ్చమాయ నటంచు వెక్కి వెక్కేడ్చురా

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థం: లోభి యింటి వారు చనిపోతే దహన సంస్కారానికి కాసులిచ్చి ఖర్చయినందుకు వలవలా యేడుస్తాడు.

  శ్రీ వేమన పద్య సారామృతము - కష్టలోభివాని కలిమికి నాశించి

కష్టలోభివాని కలిమికి నాశించి

బడుగువాడు దిరిగి పరిణమించు

తగరువెంట నక్క తగిలిన చందంబు

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థం: లోభివాడని తెలియక పేదవాడాతని వెంట తిరుగును. కానీ లాభం లేదు. గొర్రిని వెంబడించిన నక్క గతి యెట్లుండునో బడుగువాని పని కూడా అంతే!!